شیخ الاسلام «احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی» معروف به شیخ احمد جام (زاده ۴۴۱ – درگذشته ۵۳۶ هجری قمری) معروف به «ابونصر احمد ژنده‌پیل» یا بطور خلاصه «ژنده‌پیل» از عارفان دوره سلجوقی بود.
او در سال ۴۴۰ هجری قمری (و یا۴۴۱ هجری قمری)در روستای نامق زاده شد. نیاکان او از نوادگان جریر بن عبدالله، (از صحابه پیامبر اسلام) بودند. نام او با القابی که به او داده‌اند چنین است: «شیخ‌الاسلام، قطب‌الاوتاد، شیخ ابونصر احمد ژنده‌پیل». گاه او را «پیر جام» یا شیخ جام نیز نامیده‌اند.
مشهور است در جوانی تحولی روحی به او دست داد و به عرفان روی آورد. از مردم کناره گرفت و ۱۸ سال در ارتفاعات نامق و کوهستان بزد گوشه گرفت و به مطالعه در قرآن و تفاسیر و تحقیق در حال عرفاً پرداخت.
مسلماً این دوران خلوت و انزوا در زندگی شیخ جام دورانی پربار و مؤثر بوده است و بسیاری از معلومات و اندوخته‌ها و تجربه‌های معنوی در آن دوران رقم خورده است. وی در چهل سالگی به تعلیم و ارشاد و گفتار و نگارش رساله و کتاب پرداخت و ناحیهٔ جام (زام) پایگاه حضور معنوی وی گردید و وی نیز به سبب همین حضور دیرپا به شیخ جام ملقب گردید. وی سفرهایی به نقاط مختلف کرد. در این سفرها بود که نفوذی در طبقات مختلف بوجود آورد و مردمانی به او روی آوردند. شیخ جام در ۱۰ محرم ۵۳۶ هجری قمری درگذشت. او را در خانقاهش واقع در معدآباد که بعدها به تربت جام شهرت یافت دفن کردند.
آثار او به زبان فارسی هستند شامل یک رساله، شش کتاب به نثر و یک دیوان شعر:
- رساله سمرقندیه
- انس‌التائبین؛ این اثر شیخ با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر علی فاضل از سوی انتشارات توس منتشر گردیده است.
- مفتاح‌النجات؛ این اثر شیخ با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر علی فاضل از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر گردیده است.
- روضهالمذنبین و جنهالمشتاقین؛ این اثر شیخ با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر علی فاضل از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر گردیده است.
- کنوزالحکمه؛ این اثر شیخ به تصحیح دکتر علی فاضل و مقدمه دکتر حسن نصیری جامی سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر گردیده است.
- سراج‌السائرین؛ این اثر شیخ با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر گردیده است.
- بحارالحقیقه؛ این اثر شیخ با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر گردیده است.
- دیوان شعر احمد جام؛ در سال ۱۳۷۷ به تصحیح احمد کرمی از سوی انتشارات نشریات ما منتشر شده.[۱]