قاضی عضد الدین ایجی

تولد و وفات

از علمای فقه و اصول و علوم ادبی بشمارمی آید. او که در سال ۷۱۰ در ایج (استهبانات امروز ) در فارس متولد شد و تحصیلات خود را در شیراز به پایان برد .

وی به چنان شهرتی دست یافت که دردربارهای سلطان ابوسعید ایلخان شیخ ابو اسحاق اینجو ،امیر مبارز محمود شاه شجاع آل مظفر اقرام بسیار داشت و در زمان سلطان ابوسعید قاضی القضاه کل ایران بود و واسطه صلح میان نبردهای آل اینجو و آل مظفر بوده است . با این وجود در سال ۷۵۶ در ماجرای محاصره شیراز بدست امیر مبارز الدین محمد به شبانکاره گریخت و درهمان سال در زندان امرای شب انکاره در گذشت ،مشهورترین آثار باقی مانده از وی عبارتند از : کتاب مواقف در علم کلام ، فوائد غیاثیه در معانی و بیان و شرح مختصر ابن حاجب در اصول .

والدین و انساب

قاضی عضد الدین ایجی که در سال ۷۱۰ در ایج (استهبانات امروز ) در فارس متولد شد نام پدرش احمد بن عبد الغفار فارسی بوده است .
تحصیلات رسمی و حرفه ای : قاضی عضد الدین ایجی از کودکی به تحصیل علوم گوناگون در شیراز پرداخت و استاد وی ازشاگردان قاضی بیضاوی بوده است . وی درعلم بویژه علوم دینی به چنان پایه ای دست یافت که درزمان سلطان ابوسعید ایلخان به قاضی القضاتی کل ایران منصوب شد .
استادان و مربیان : قاضی عضد الدین ایجی نزدیکی از شاگردان قاضی بیضاوی به تحصیل مشغول شد.
هم دوره ای ها و همکاران : خواجه شمس الدین حافظ شیرازی از معاصران قاضی عضد الدین ایجی بوده و وی را به دانش ستوده است .
وقایع میانسالی : قاضی عضد الدین ایجی درزمان سلطان ابو سعید ، آخرین ایلخان ،و وزیر وی خواجه غیاث الدین به مقام قاضی القضاتی دست یافت و مقیم سلطانیه شد. او در نظر همه سلاطین آن دوره احترام بسیاری یافت چنانکه شیخ ابواسحاق اینجو در کارهای مملکت از وی مشورت می خواست و درسال ۷۵۴ که میان او و مبارز الدین محمد آل مظفر جنگ واقع شد، قاضی عضد الدین از طریق شیخ ابواسحاق واسطه صلح شد و چون امیر مبارز الدین را ملاقات کرد ، امیر مبارز الدین محمد پنجاه هزار دینار به خود او و ده هزار دینار به اتباع و همراهان وی بخشید و مقدم وی را گرامی شمرد و پسرش شاه شجاع را به خواندن کتاب مختصر«از تالیفات وی بود ، مامور ساخت . قاضی عضد در موقع محاصره شیراز به دست امیر مبارز الدین به شبانکار گریخت و به دست یکی از امرای شبانکار محبوس شد و در سال ۷۵۶ وفات یافت .
زمان و علت فوت : قاضی عضد الدین ایجی درسال ۷۵۶ درزمان محاصره شیراز توسط امیر مبارز الدین محمد آل مظفر به شبانکار گریخت و درزندان ملوک شبانکار وفات یافت .
مشاغل و سمتهای مورد تصدی : قاضی عضد الدین ایجی درزمان سلطان ابوسعید ایلخان، قاضی القضاه کل ایران و نیز ندیم شاه شیخ ابواسحاق اینجو بود.
سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : مطالعه و تالیف و شرح بر کتب دیگر دانشمندان از عادات و علایق قاضی عضد الدین بود. علاوه برچنین تعلقات علمی، وی اشعاری به عربی نیز سروده است .
شاگردان : یکی از شاگردان قاضی عضد الدین ایجی ، شاه شجاع آل مظفر پسر امیر مبارز الدین محمد مظفری بود که از سوی پدر ماموریت خواندن کتاب شرح مختصر ابن حاجب به اثر قاضی عضد الدین را یافت .

چگونگی عرضه آثار

قاضی عضد الدین ایجی کتاب شرح مختصر ابن حاجب را به خواجه عیاث الدین محمد وزیر سلطان ابوسعید ایلخان تقدیم کرده است .

آثار

• شرح مختصرابن حاجب
  در علم اصول است که به شرح عضدی نیز معروف است .
• فواید غیاثیه
  کتابی است درباره علم معانی و بیان
• کتاب مواقف
  این کتاب در علم کلام است که میر سید شریف جرجانی بر آن نوشته و در میان کتب کلام بسیار مشهور است .